Browar Egerta w Ślężanach

[e-prezes]

Powszechnie wiadomo, iż z tego browaru jest najstarsza zachowana etykieta polska. O samym browarze jednak niewiele znalazłem, a bywam po drugiej stronie Bugu regularnie.

Browar w Ślężanach należał do rodziny Egertów. Po wojnie, kiedy odebrano go właścicielom, mieszkańcy rozebrali budynki na własne potrzeby (cegły służyły za materiał budowlany). Jak wspomina najstarsza mieszkanka Ślężan, budynków było kilka. Były duże, z wysokim kominem. Produkowano tu tylko piwo butelkowe. Warzono je z chmielu własnej produkcji. Obok browaru znajdowały się pola z chmielem. Mimo, że browaru dawno nie
ma, ziemie te do dziś nazywane są "Chmielnikiem".

źródło: „Ocalić tożsamość” - Gminne Centrum Kultury w Dąbrówce. Dąbrówka 2011

Browar w Ślężanach miał roczny obrót 10000 rubli i zatrudniał 6 pracowników (dla porównania browar „Haberbusch i Schiele” w Warszawie zatrudniał 38 robotników w 1879 r, a 60 w 1893 r.

link

Dysponuje ktoś informacjami o starcie browaru, bo koniec to okres II WŚ.

[Cooper]

Eta ze Ślężan na pewno jest jedną z najstarszych. Z podobnego okresu może pochodzić chociażby etykieta z warszawskiego browaru H. Limprechta choć Ślężany mają tą przewagę iż ich datownik ewidentnie datuje etę na lata 1870e.
Koniec browaru w Ślężanach to nie II WŚ a pierwsza. Wzmianki o produkcji w nim kończą się w 1914 roku. Być może początek działań wojennych położył kres tego zakładu choć same budynki już wtedy byłego browaru mogły faktycznie dotrwać do okresu II WŚ. Niejeden wszak browar, czy jego pozostałości, zostały rozszabrowane właśnie w okresie podrugowojennego bezprawia np pozostałości pobliskiego browaru Lutosławskiego w Drozdowie.
Po baronie von Egercie właścicielem zakładu został Władysław Ostrowski a w ostatnich latach tuż przed wybuchem wojny światowej browar należał do Ignacego Popiela. Lata w jakich zmieniali się właściciele nie są dokładnie znane gdyż w źródłach jest wiele lat w których ich nazwiska pokrywają się. Być może były to okresy gdy browar był przez jednego z wymienianych dzierżawiony lub prowadzony wspólnie.
W przypadku początków działalności browaru jest nietypowa sytuacja gdyż przeważnie to znane etykiety są późniejsze niż okres podawany w bibliografii. Tutaj znamy ewidentnie etę z lat 70. natomiast pierwsze wzmianki o zakładzie w znanych źródłach są dopiero z lat 1877-79 i wczesnych 80ych.

[Krzysiu]

Kluczowy dla historii browaru będzie początkowy okres I WŚ. Po przełamaniu frontu rosyjskiego przez Niemców (ofensywa z 12 czerwca, w połowie lipca koncentryczne ataki armii Gallwitza i Mackensena na Siedlce i Dęblin) Rosjanie wycofywali się, rabując i niszcząc wszystko, co się dało. Do Warszawy Niemcy weszli 5, a do Wyszkowa 8 sierpnia 1915 r., więc zapewne koniec lipca 1915 r. to kres działalności browaru.