Schultheiss w Świnoujściu

[brzeczka]

Zbawiciel, wreszcie świeża krew - ja jestem chętny na te skany
jak nazywa się obecnie Schultheissstrasse
czy może wiesz na jakich ulicach znajdowały się browary Gebr. Hentschel i Pritzlaffa?
c. d. Insel Usedom-Wollin wkrótce

[brzeczka]

Kolega danthe zaginął w pomroce dziejów, nie odpowiada na moje zapytania, obiecanych skanów też nie ma, a szkoda.
Nic to.

Ostatniego weekendu powrócił zza światów niejaki R. Jeub ze Świnoujścia, dotąd znałem firmę Peter Jeub, później Peter Jeub Nachf., butelka na oko pochodzi z przełomu wieków.

Kontynuując temat: Międzyzdroje
miejscowość nie doczekałą się swojego browaru, bo poza sezonem mieszkali tu rybacy i dozorcy
Znani mi sprzedawcy piwa w Międzyzdrojach to:
Borkenhagen W. (także wody mineralne)
Krueger M. (także wody)
Schultzer W.
Wodami handlowali:
Ernst W.
Haefs C.
Heyden C.
Kadow Paul
ostatni podejrzany także o handel piwem.
W zasadzie to wszystko na wyspie Wolin, większość dzisiejszych miejscowości kąpielowych była wtedy półdzika. Z bardziej znanych wymienić można Ost-Swine, omówiony przy Świnoujściu, Międzywodzie, z którego jak dotąd nic nie namierzyłem i Dziwnów, ale cywilizowana część Dziwnowa leżała (i leży) po wschodniej stronie Dziwny i Zalewu Kamieńskiego i tam kilkadziesiąt lat działał Albert Beutel prowadząc hotel, restaurację i handlując piwem i wodami gazowanymi, lanymi do własnych butelek - porcelanki w galerii

[brzeczka]

Poniżej reklama z 1906 r. Bierverlagu Emila Vulpa, jak widać oferował dużą gamę rodzajów piw, poza tym produkował wody gazowane i lemoniady - 3 butle były już prezentowane, kolejne 3 niedługo, butelka mineralna w sferze marzeń autora

[brzeczka]

Poniżej reklama wytwórni wód gazowanych i hurtowni piwa Bernharda Pritzlaffa - zaczynam powątpiewać w M. Friedricha, który firmę tą umieścił w spisie jako browar działający do 1914 r., poniższa reklama pochodzi z Kreiskalender fuer den Kreis Usedom-Wollin z 1907 r., znalazłem inny wpis z 1914 r. gdzie Pritzlaff występuje także jako Biergrosshandlung, mam na oku materiały z lat 80-tych XIX w., ale trzeba pisać ekstra podania do kierownictwa biblioteki żeby takie coś dostać do wglądu i musi to potrwać
nie wiem jakimi piwami handlował Pritzlaff, wszystkie 4 będące w moim posiadaniu butelki tej firmy są białe, wszystkie raczej w mineralnych kształtach, ale tylko 1 zamykana jest na podłużną porcelankę
medal po prawej pochodzi z 1902 r.

[brzeczka]

Zapomniałem:
siedziba Pritzlaffa, czyli Gartenstrasse to dziś ul. Monte Cassino
siedziba Emila Vulpa - Schulstrasse to ul. Staszica
od mojego dostawcy świnoujskich artefaktów dowiedziałem się, że na ul. Lutyckiej - Schultheissstrasse, gdzie mieściła się do 1945 zobrazowana powyżej przez Andro rozlewnia berlińskiego Schultheissa, lano piwo i oranżady do lat 80-tych,a przy prowadzeniu robót ziemnych w okolicy w latach 90-tych znaleziono bardzo duże ilości butelek
znane mi adresy świnoujskich firm sprawdzę prawdopodobnie w marcu lub kwietniu, bo mam zamiar zrobić sobie wycieczkę po Świnoujściu

[brzeczka]

w załaczeniu kolene 3 butelki Bierverlag Emil Vulp Swinemuende - butelka korkowana posiada korek wewnątrz z napisem Emil Vulp Swinemuende
but;a po praej stronie nosi na rewersie napis Unverkaueflich pisany ukośnie jak wcześniej prezentowana butla zamykana na porcelanę

[brzeczka]

Bierverlag und Mineralwasserwerk Theodor Piel i 4-ty już Pritzlaff, w tym 3-ci zamykany na okrągłą porcelanę

[brzeczka]

kolejne butelki świnoujskich sprzedawców piwa i napojów gazowanych:
Riedel & Foelsch (zielona po lewej) - wzór identyczny z wcześniej prezentowanym białym, jest jeszcze zielona zamykana na okrągłą porcelankę (nadal tropię); 3 wzory butelek Augusta Mrocha, butelka po prawej jest o tyle ciekawa, że na Pomorzu ten wzór butelki do wody jest bardzo rzadko spotykany, butelka oprócz zwężanego dna ma "łezki" na bokach szyjki, ten kształt butelki widziałem dotychczas tylko w Wałczu (Deutsch Krone)

[brzeczka]

jadąc dalej od lewej:
Riedel & Foelsch
Peter Jeub - ciekawy wzór, butla posiada napis wzdłużny, a nie poprzeczny i zawiera on tylko nazwisko właściciela
Peter Jeub Nachf. - spadkobiercy Petera Jeuba

[brzeczka]

2 wzory butelek od wody firmy Gustava Maassa - wg Friedricha browar,
zielona nosi napisy: Eigenthum von Gustav Maass Swinemuende, na rewersie Sauerstoffwasser

[brzeczka]

2 butelki sprzedawców piwa z wyspy Wolin:
Wilhelm Borkenhagen z Międzyzdrojów - Misdroy, podobno w zbiorach kilku międzyzdrojan jest inny wzór, a tego nie znają
Georg Dumler z Wolina
obie butelki w popularnym (przynajmniej w tej części Prus) przedwojennym (przed I w. św.) stylu opisywania w "jajku"

[brzeczka]

Na dzień dzisiejszy jest ok. 80 wzorów butelek ze Świnoujścia, w moim posiadaniu niestety tylko 48.
Pojawił się nowy sprzedawca piwa - nazwisko później, bo nie mam butli, a kartkę zgubiłem,
jest nowy sprzedawca wody mineralnej - niejaki Eugen Breitenfeld, którego firma mieściła się przy Bollwerk 29.
W załączeniu kilka butli - Brauerei Gebr. Hentschel, część butelek, jek już wcześniej pisałem, jest rocznikowana, obecnie są znane butelki z lat 1904-1911 + identyczny wzór bez rocznika, najrzadszy jest 1909.
Poniżej BRAUEREI ELDENA SWINEMUENDE - butla zielona, znacznie rzadsza od brązowej; 3 wzory Grauerei Gebr. Hentschel - pierwszy z lewej pisany gotykiem wzdłuż butelki, prawdopodobnie wzorowany na butelkach Brauerei F. Happoldt Berlin, który miał składy w Świnoujściu i Międzyzdrojach, butelka była opisana identycznie, a browar przed I w. św. miał silną pozycję na Wybrzeżu, następnie wzór z czasów mody opisywania w owalu - popularnym "jajku"; ostatni z prawej - butla browaru Braci Hentschel zielona - rzadki wzór

[brzeczka]

Następnie rzadka białą mineralka browaru Braci Hentschel, Richard Grube (są też białe butle - w zbiorze) - sprzedawca wody mineralnej i wód gazowanych, Theodor Piel - Bierverlag und Mineralwasser-Werk - niestety jeszcze nie zdobyłem butelki piwnej, a są conajmniej 2 wzory.

[brzeczka]

Dalej - 3 piwne wzory z różnych lat bardzo dużego skłądu piwa firmy Riedel und Foelsch (opis kilkanaście postów wcześniej), Paul Fink Bierverlag

[brzeczka]

Do sprzedawców piwa dodać należy Augusta Siegerta - putelka najprawdopodobnie pochodzi sprzed I w. św., a w Reichsadressbuch 1915 nazwisko to nie występuje, natomiast na przełomie XIX i XX w. wodami zajmowała się firma Eugen Breitenfeld Mineralwasser-Fabrik